کاتالیستهای استراتژیک
اولویتهای پژوهشی کشور
کاتالیستهای استراتژیک مورد نیاز کشور در حال حاضر
کاتالیستها نقش بسیار مهمی را در زندگی تمام ما دارا میباشند و همچنین در سطح و کیفیت زندگی ما نقش مهمی را ایفا میکنند. کاتالیست یک صنعت نیست بلکه کلید تکنولوژی است که در بسیاری از صنایع بهکار گرفته میشود. کاتالیزور پدیدهای است که با مقدار نسبتا کمی از یک ماده که کاتالیست نامیده میشود سرعت واکنشهای شیمیایی را شتاب داده بدون آنکه مصرف شود. کاتالیست مواد اصلی در هر صنعت میباشد. در سال 1990 تجارت کاتالیست در ایالات متحده آمریکا 9/1 میلیارد دلار بوده است (در سطح جهانی 5 میلیارد دلار). در سال 2009 تجارت کاتالیست در ایالات متحده آمریکا به 3 میلیارد دلار رسیده است. نتایج اقتصادی کاتالیست نه تنها در فروش کاتالیست بلکه در ارزش تکنولوژی و محصولات ناشی از آن دیده میشود. کل ارزش سوخت و مواد شیمیایی حاصل از کاتالیزور در ایالات متحده آمریکا در سال 1999، 891 میلیارد دلار برآورد میشود. این نمایش دهنده 17% از GNP ایالات متحده آمریکا میباشد. از نظر جهانی ارزش افزوده کاتالیزور در حدود 3000 میلیارد دلار میباشد.
مثال مهمی از کاتالیست، کاربرد مخلوط اکسیدهای آلومینیوم و سیلیکان برای کرکینگ نفت خام به بنزین میباشد (FCC). کاتالیستها نه تنها باعث افزایش سرعت واکنشها میشوند همچنین آنها میتوانند واکنشگرهای مستقیم برای تولید محصولات خاصی باشند بنابراین آنها کاربرد گستردهای در صنایع شیمیایی، پتروشیمی، انرژی و محیط زیست دارند.
پرمصرفترین نوع و حجم کاتالیستهای وارداتی برای صنایع کشورمان کاتالیستهای زیر میباشد: